ရွန္ပူသံုးျခင္းရဲ့ ေကာင္းတဲ့အခ်က္က ဆံသားကို ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေျပာင္းေစတယ္။ ပ်ကိဆီးေနတဲ့ ဆံသားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးတယ္။အညစ္အေၾကး၊အဆီ၊ဖုန္၊ေဗာက္ေပ်ာကိေစတယ္။ 

မေကာင္းတဲ့အခ်က္က Sodium laureth sulfate ပါလို႔ မ်က္စိထဲဝင္ရင္ မ်က္လံုးစပ္တာ၊ရဲတာ ရွိႏိုင္တယ္။ ဆက္တိုက္အသံုးျပဳရင္ ေခါင္းကိုက္၊ေခါင္းမူး၊ မ်က္သားတက္တာ ရွိႏိုင္တယ္။ ဒီဖက္ေခတ္မွာ ဆံပင္ကၽြတ္တာ၊ထိပ္ေျပာင္တာ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ေတြရဲ႕ ဆိုးက်ဳိးတခုေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အျမႈပ္ထြက္တဲ့ ဓာတုပစၥည္း Sodium laureth sulfate, Sodium lauryl sulfate ေတြဟာ ဆံပင္အရင္းက ေမြးညႇင္းေပါက္ကို ဒုကၡေပးတာေၾကာင့္ ဆံပင္ကၽြတ္တတ္ပါတယ္။ အကယ္၍ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္တမ်ိဳးမ်ဳိးေၾကာင့္ ဆံပင္ကၽြတ္ရင္ တျခားေခါင္းေလွ်ာ္ရည္တခုခု ေျပာင္းသံုး သင့္တယ္။

သတိျပဳစရာအခ်က္တခုက ၁၉၇၀ လြန္ႏွစ္မ်ားအထိ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ကို ေန႔တိုင္းသံုးဖို႔ အၾကံေပးခဲ့တာရွိပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေခါင္းေလွ်ာ္ၿပီး ၁-၂ရက္အတြင္း ေခါင္းက အဆီျပန္ၿပီး ေဗာက္ထလာႏိုင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္ပ္ိုင္းေလ့လာမႈေတြက မၾကာခဏ ေခါင္းေလွ်ာ္ျခင္းဟာ အဆီဂလင္း ပိုမိုအလုပ္လုပ္ၿပီး ဦးေရျပား အဆီျပန္တာ၊ေဗာက္ထတာ ပိုမိုျဖစ္ေစႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရတယ္။ 

ဒါ့ေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးျခင္းဟာ မေကာင္းဘဲ တပတ္ကို ႏွစ္ႀကိမ္(အလြန္ဆံုး သံုးႀကိမ္)ခန္႔ ေခါင္းေလွ်ာ္ျခင္းကသာ ဦးေရျပားနဲ႔ ဆံသားပ်က္ဆီးမႈကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။

Ingredients ေတြကို ဘူးပါကင္ေပၚ၊ ဗူးခြံေပၚ ၊တခ်ိဳ႔က စာရြက္သက္သက္၊ တခ်ိဳ႔က ဘားကုတ္ေတြရဲ႔ေအာက္ကစာရြက္မွာ ( ျမႇားေလးျပထားရင္ ခြာၿပီးဖတ္လို႔ရတယ္ ) ေရးေပးေလ႔ရွိပါတယ္။

Ingredients ေတြကို ပါ၀င္မႈပမာဏ မ်ားရာကေန နည္းရာကိုပဲ စီၿပီးေရးရပါတယ္။ သတိၿပဳ စရာ ပါ၀င္ပစၥည္းေတြဆိုရင္ေတာ႔ သူတို႔ကို ထိပ္ဆံုးကေရးရပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ ပါဝင္မႈ အမ်ားဆံုး ingredients 5 ခုကို ပထမဆံုးေရးၾကတာျဖစ္ပါတယ္။၆ ခုေျမာက္ကစၿပီး ပါဝင္မႈဟာconcentration ေတာ္ေတာ္ကိုကြာသြားပါၿပီ။ 

ၿပင္းအားပမာဏ concentration 1% ေအာက္ပါတဲ့ ingredients ဆို ႀကိဳက္သလိုစီေရးလို႔ရပါတယ္။Preservatives လို႔ေခၚတဲ့ တာရွည္ခံေဆးေတြဟာလည္း less than 1 % ပဲ ထည့္သြင္းရပါတယ္။ ရနံ့ေတြၿဖစ္တဲ့ Fragrance ေတြကလည္း ထိုနည္း အတိုင္း ပါပဲ။

အမွန္ေတာ့ shampoo မွာ ဓာတုပစၥည္းေတြအမ်ားၾကီး ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ US FDA က ေခါင္းလွ်ာ္ရည္မွာ ထည့္သြင္းထားတဲ့ ပစၥည္းအမ်ဳိးအမည္ေတြကို ေဖာ္ျပရမယ္လု႔ိ ဥပေဒအရ တားျမစ္ထားပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္တမ်ဳိးမွာ sodium lauryl sulphate, sodium laureth sulphate, ammonium chloride, ammonium lauryl sulphate, glycol, polysorbate 20, polysorbate 80, citric acid, polyquaternium 10, quaternium 15, Methylisothiazolinone စတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြ ပါေလ့ရွိတယ္။

အိမ္ေမြးတိရိစာၧန္ေတြမွာ သံုးတဲ့ ရွန္ပူေတြမွာေတာ့ insecticide ပိုးမႊားသတ္ေဆးေတြ ထည့္သြင္းေလ့ရွိတယ္။ pyrethrin , pyrethroid , carbaryl စတာေတြက တိရိစာၧန္သံုး ရွန္ပူေတြမွာ အမ်ားဆံုးထည့္ သြင္းေလ့ရွိတယ္။ 

တခ်ိဳ႕ရွန္ပူေတြက gluten ဓာတ္မတဲ့တာကို ကာကြယ္ေပးတယ္။ ကေလးသူငယ္နဲ႔ ေမြးကင္းစေတြအတြက္ သီးသန္႔ထုတ္ထားတဲ့ baby shampoo ေတြက အေပ်ာ့စားေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ထဲ ပါတယ္။ baby shampoo ေတြမွာ အျမႈပ္ထြက္ေဆး sodium lauryl sulfate မပါဝင္လု႔ိ ကေလးေတြသာမက လူႀကီးေတြလည္း သံူးစြဲႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႔ ပစၥည္းေတြက ဦးေရျပားထိခိုက္တာ၊ဓာတ္မတဲ့တာ ျဖစ္တတ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဥေရာပမွာ ရွန္ပူလုပ္တဲ့ ဓာတုပစၥည္း အမ်ိဳးေပါင္း ၁၃၂၈ မ်ိဳးထိ ပိတ္ပင္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။

ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္လို႔ေျပာလိုက္တာနဲ႔ နံပါတ္တစ္ အျမႈပ္ထြက္ရမယ္။ နံပါတ္ႏွစ္ ရနံ့ေကာင္းရမယ္။ နံပါတ္သံုး ေခ်းနဲ႔ အဆီ ကင္းစင္ရမယ္။ ဒီလိုျဖစ္ဖို႔ ထည့္ရတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြလည္း မနည္းလွပါဘူး။ Shampoo တစ္ခု ၿဖစ္ဖို႔ ေပါင္းစပ္ပါ၀င္တဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြမ်ားစြာရွိပါတယ္။ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ေတြဟာ pH 7 ေအာက္ပဲရွိတာမို႔ အက္ဆစ္ဓာတ္ဖက္ အနည္းငယ္ေရာက္တယ္။ အဓိက အက်ဆံုး ပါ၀င္ရမယ့္ အရာကေတာ႔ သန္႔ရွင္းတဲ့ ေရပါပဲ။ 

ေရကုိေတာ႔ PH Level 5 to 9 ၾကားရွိရမွာၿဖစ္ၿပီး 50 to 60 % ထိ ပါ၀င္ရမွာပါ။
ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္သံုးတယ္ဆိုတာ ဆံသားနဲ့ ဦးေရၿပားမွာရွိတဲ့ အညစ္အေၾကးနဲ့ အဆီေတြကို သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ ေစဖို႔က အဓိက အခ်က္ပါပဲ။ အဲ့လိုဆံသားေလးသန္႔ရွင္းေစဖို႔ အဓိက ပါ၀င္ရမယ့္ပစၥည္းေလးကေတာ႔ Surfactant လို႔ ေခၚတဲ့ Detergent ေလးတစ္မ်ိဳးပါပဲ။ သူကေတာ႔ 25 % မွ 30 % ထိ ပါ၀င္ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။
ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္မွာပါ၀င္တဲ့ Detergent ေၾကာင့္ အဆီေတြေရာ အညစ္အေၾကးေတြေရာ အားလံုးသန္႔စင္ သြားတဲ့အခါ ဆံသားမွာႏူးညံ့မူမရွိပဲ ၾကမ္းတမ္းသြားတာေၾကာင့္ ဆံသားႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစဖို႔ Conditioning Agent ေတြကို သံုးေပးရပါတယ္။ အမ်ားအားၿဖင့္ ဆံသားႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစဖို႔ Glycol distearate ဖေယာင္း၊ silicone ေတြကို ထည့္သြင္းၾကပါတယ္။ Conditioning Agent ကိုေတာ႔ 5 – 12%ထိသံုးေပးရပါမယ္။

ေနာက္ထပ္ အဓိကက်တဲ့ ပစၥည္းေလးေတြက Special Additives ေလးေတြၿဖစ္တဲ့ ေဗာက္ေပ်ာက္ေစဖို႔ ထည့္ရမယ့္ Menthol ၊ကာလာဆိုးထားတဲ့ ဆံသားေလးေတြအတြက္ အသံုးၿပဳေပးရမယ့္ Ingredients ေလးေတြထည့္ေပးရပါမယ္။ 

ေနာက္တခုက ေခါင္းေလွ်ာ္ရင္ အၿမႈပ္ထြက္အားေလးေတြေကာင္းေနဖို႔ကလဲ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ေလး တစ္ခုပါပဲ။အၿမႈပ္ထြက္အားေလးေကာင္းဖို႔ကိုလဲ Foaming Agent ေလးထည့္ေပးရပါမယ္။ ၿပီးမွ အနံ႔ေလးေတြ ေမႊးၿပီး ၊အေရာင္ေလးေတြ လွေစဖို႔ Odor နဲ့ Color ေလးေတြထပ္ထည့္ေပးရမွာပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ (Preservative) ၾကာရွည္ခံဓာတုေဆးေတြနဲ႔ (Perfume) ရနံ့ေတြပါ ထည့္သြင္းလာၾကတယ္။